Jednak jeże nie wiedzą, że istnieją kalendarze i precyzyjnie określone daty, kiedy lato zmienia się w jesień, a jesień w zimę. Dlatego nie wiedzą, że w określonych datach powinny zapaść w hibernację, wybudzić się czy rozpocząć sezon godowy.
Jeśli jeże znają jakiś kalendarz, jest to kalendarz fenologiczny. W tym kalendarzu początek i czas trwania każdej pory roku jest nieco inny, ponieważ zależy od warunków pogodowych. Każdą porę roku można jednak bardzo łatwo rozpoznać po zakwitaniu, owocowaniu lub zrzucaniu liści przez określone gatunki roślin.
ZIMA
ZIMA
zimą jeże hibernują – jeż na śniegu wymaga pilnej pomocy
W jeżowym kalendarzu, zima rozpoczyna się, kiedy temperatura w kilku kolejnych dniach spada poniżej 0. Jest to specyficzna pora roku, która nie ma roślin, które sygnalizują jej nadejście, w tym czasie wegetacja roślin ustaje. Może trwać od listopada i kończyć się nawet w kwietniu.
Przed nadejściem zimy, jeże zapadają w hibernację. Hibernacja, zwana też snem zimowym jest sposobem, które pozwala jeżom przetrwać okres niskich temperatur i braku pożywienia. W tym czasie nie powinniśmy w ogóle spotkać jeża na dworze. Podczas mrozów, gdy jeż spaceruje na przykład po parku lub między blokami to znak, że coś poszło nie tak i zwierzak potrzebuje pilnej pomocy.
Zakończenie zimy zwiastuje pojawienie się przebiśniegów. Widząc kwitnące przebiśniegi nie cieszmy się jednak, że wiosna za pasem. Mogą kwitnąć już od lutego, kiedy ziemia jest jeszcze zmarznięta, a kwiaty mogą wyglądać spod śniegu.
Kiedy zima zbliża się ku końcowi mogą się pojawiać pierwsze wybudzone z hibernacji jeże. Są to jeże, którym zabrakło zapasów energetycznych. Przyczyną może być to, że jesienią zgromadziły ich zbyt mało lub niefortunnie wybrały zimowe schronienie i zużyły ich więcej. Ponieważ temperatury są ujemne jeże nie są w stanie znaleźć pożywienia, ani wody. Z reguły znalezione zwierzęta są bardzo wyniszczone i odwodnione a ich stan jest bardzo ciężki. Wymagają specjalistycznej pomocy weterynaryjnej i odpowiedniego odżywiania.
WIOSNA
WIOSNA
jeże budzą się z hibernacji – wystawiamy dla nich miseczki z wodą
Najbardziej znaną rośliną, która oznacza pojawienie się wiosny jest krokus wiosenny. Wkrótce dołączają do nich inne wiosenne kwiaty. Z reguły ma to miejsce na pod koniec marca.
Mniej więcej w tym czasie jeże budzą się z hibernacji i rozpoczynają normalną aktywność. Intensywnie poszukują pożywienia i wody, żeby nadrobić zimowe zaległości. Wkrótce też rozpoczynają okres godowy. Samce dziarskim krokiem przemierzają duże odległości w poszukiwaniu samic, a samice przebierają w kawalerach.
Wiosna to również czas kiedy rozpoczynają się również prace ogrodnicze i porządkowe – usuwanie pozostałości po zimie, sprzątanie śmietników, pierwsze w sezonie koszenia traw. W niektórych miejscach, choć jest to zabronione – wypalane są trawy i nieużytki. Wszystkie te działania mogą stanowić zagrożenia dla jeży. Podczas ich wykonywania należy pamiętać, że niepozornie wyglądająca kupka liści i trawy lub stos gałęzi może być jeżowym gniazdem. Przed wykaszaniem ogrodowych zakamarków należy sprawdzić czy nie ukryło się tam jakieś zwierzę.
LATO
LATO
lato to czas wychowywania młodych jeży – uważamy przy pracach ogrodowych i pilnujemy psów
Przejście wiosny w lato wyznacza nie tylko kwitnienie ale także owocowanie roślin. Sygnałem, że wiosna nieubłaganie się kończy i przechodzi we wczesne lato jest kwitnienie czarnego bzu i robinii akacjowej. Świeża, jasna zieleń drzew i krzewów stopniowo ciemnieje i nabiera nasyconego, zielonego koloru. To czas truskawek i czereśni. Wczesne lato rozpoczyna się najwcześniej w połowie maja a najpóźniej w połowie czerwca.
Lato rozpoczyna kwitnienie lipy drobnolistnej, które rozpoczyna się pod koniec czerwca. Jego koniec wyznaczy pojawienie się owoców czarnego bzu i jarzębiny.
Wiosna i lato to czas kiedy na świat przychodzą jeżątka, a jeżowe mamy są całkowicie pochłonięte ich odchowywaniem. Karmienie i toaleta młodych zabierają sporo czasu, więc jeżyce mają go mniej na zdobywanie pożywienia. Dlatego nie powinno nas dziwić, kiedy spotkamy zaaferowanego jeża w trakcie dnia.
W tym czasie do ośrodków rehabilitacji zwierząt trafiają osierocone jeżątka, które w różny sposób straciły mamę. Dlatego powinniśmy być szczególnie ostrożni przy prowadzeniu prac ogrodowych czy spacerów z psami. Jeśli spotkamy jeża i uznamy, że powinniśmy mu pomóc – pierwszą rzeczą jaką musimy sprawdzić, jest to czy jeż nie jest karmiącą matką.
Nie przenosimy pochopnie dorosłych jeży z miejsc, które uznajemy za niebezpieczne. Jeśli jeż nie znajduje się na środku ruchliwej drogi, a przeszukuje zarośla w międzyblokowej alejce – zostawmy go w spokoju.
W przypadku, gdy napotkany jeż rzeczywiście potrzebuje pomocy, bo na przykład jest ranny – sprawdzamy czy jest samicą. Jeśli tak musimy również przeszukać okolicę w poszukiwaniu gniazda z maluchami.
JESIEŃ
JESIEŃ
jesień to czas, kiedy jeże przygotowują się do wielomiesięcznej hibernacji – można wystawiać dla nich karmę i miseczki z wodą
Czas kiedy pojawiają się owoce kasztanowca zwyczajnego, to znak że rozpoczyna się jesień, która potrwa do listopada, a nawet początków grudnia. Jej koniec wyznaczy całkowite opadnięcie liści buka i brzozy.
W tym czasie jeże intensywnie żerują i przygotowują się do hibernacji. Zagrażają im późnojesienne porządki w parkach i ogrodach. Usuwanie opadłych liści i gałązek pozbawia je materiału do budowy gniazd hibernacyjnych.
Późną jesienią można im pomóc wystawiając miseczki z karmą. Dostępność pożywienia nie ma wpływu na proces zapadania w hibernację, a pomaga zgromadzić zapasy niezbędne do zimowej hibernacji
